Cadeautjes voor journalisten

Meestal willen geïnterviewden dat je zo positief mogelijk over ze schrijft, vooral als ze een bedrijf, een sector of een andere instelling vertegenwoordigen. Een manier om de journalist een handje te helpen bij zijn positieve beeldvorming is een cadeautje.
Vorige week overkwam het me twee keer. Dinsdag was ik in het departement Gers voor een verhaal over foie gras: ganzen- of (in de meeste gevallen) eendenlever. Op de ethische aspecten van dit product kom ik later nog eens terug. Het gaat nu om de gift van de woordvoerder van de vereniging voor foie-grasboeren: een grote pot ganzenlever, die normaalgesproken 38 euro kost en die drie vrienden en mij dit weekend heerlijk gesmaakt heeft.
Een dag later was het opnieuw raak. Een woordvoerster van vliegtuigbouwer in problemen Airbus had op mijn aanvraag een rondleiding georganiseerd door een aantal van de Airbusgebouwen in Blagnac (bij Toulouse). Ik mocht onder meer een kijkje nemen in de assemblagehal (afmetingen: 490 x 250 x 46 meter) van het megavliegtuig A380, tegelijkertijd het pronkstuk en het zorgenkindje (wegens meerdere opleveringsvertragingen) van Airbus.
Hier was het presentje een fraaie aktetas, die mij - heel slim natuurlijk - werd aangeboden als omhulsel bij het persdossier. Eigenlijk was het dus niets meer dan een tasje dat het dossier makkelijker transporteerbaar maakte. De tas was overigens zeer welkom, aangezien mijn alumnitas (afstudeergeschenk) van de Universiteit van Amsterdam redelijk uit elkaar begint te vallen.
Beide cadeaus nam ik zonder blikken of blozen aan. Het is onbeleefd een cadeau te weigeren, niet waar? Later begon ik toch iets te twijfelen. (Wel zo makkelijk, als je ze toch niet meer terug kunt geven) Bij Elsevier blijkt een ongeschreven regel te bestaan dat je geschenken tot honderd euro mag accepteren. Wat dat betreft zit ik in ieder geval met de foie gras goed en ook de aktetas, hoewel een fraai exemplaar, zal niet meer dan honderd euro gekost hebben.

Invloed op mijn verhalen hebben de cadeaus in principe niet. De tas - en het heerlijke eten in het speciale bedrijfsrestaurant voor potentiële klanten, pers en hoogwaardigheidsbekleders - weerhielden me er niet van een vakbondsdame de ruimte te geven haar minder optimistische visie op de problematiek te geven en dus een evenwichtig verhaal te schrijven. In het geval van de foie gras zal ik ook schrijven wat ik wil. Toch is het moeilijk te ontkennen dat een dergelijk geschenk je onbewust altijd een positiever beeld zal geven van een instelling of een bedrijf en je onafhankelijkheid dus enigszins aantast.

Wat vinden jullie? Laten journalisten, die altijd als eerste klaar staan om anderen op hun 'schandalige' gedrag te wijzen, zich te gemakkelijk paaien?

Eerder beroepsethisch bericht
3 maart 2006: Betalen voor informatie