Verkiezingen, gezien vanuit Parijs

Dankzij de gastvrijheid van een vriendelijke diplomaat van de Nederlandse ambassade met schotelantenne heb ik gisteren weer ouderwets de verkiezingsavond kunnen zien. Met onmogelijke formatievormingen zal ik niemand vermoeien, daar zult u zich de komende dagen, weken en maanden al genoeg doorheen moeten worstelen.
Het viel me op dat we zulke leuke en aardige politici hebben, als je Geert 'demoniseer mij' Wilders en de misplaatst arrogante premier niet meetelt. Leuke jonge mensen, die elkaar maar blijven feliciteren. Ik vond het mooie televisie. Wat een verschil met de Franse dinosauriërs, van wie de meesten de laatste dertig jaar de beeldbuis gemonopoliseerd hebben. Let wel: het slotdebat is het enige debat dat ik gezien heb. Ik heb gehoord dat vrijwel iedereen in Nederland de lijsttrekkers helemaal zat is.
Wat mij slecht uitkomt in Frankrijk, is de sterke groei van de Socialistische Partij. Afgezien van het feit dat ik hun programma weinig hoopgevend vind voor de toekomst van Nederland, waar ik ooit weer hoop terug te keren, stoort het mij dat ook Nederland nu zijn eigen invloedrijke extreem-links heeft. Ik leg het uit.
Tijdens politieke discussies met Fransen, verbaas ik me graag over het bizarre stemgedrag van veel mensen (over 15 procent Le Pen heb ik hier even niet). 'Tijdens de eerste ronde van de presidentsverkiezing in 2002 heeft een op de zes Fransen op de communisten gestemd of nog linkser, op een van de drie trotskistische partijtjes', zeg ik dan, vol onbegrip. 'Tot voor kort streefde de Ligue Communiste Révolutionnaire (5 procent van de stemmen) zonder blikken of blozen de proletarische revolutie na', voeg ik er soms aan toe. Een paar keer bleek dat ik in gesprek was met een kiezer van die partij.
De partijen mogen dan door het kiessysteem wel buiten de Assemblée Nationale blijven, toch merk je hun invloed. De gevestigde linkse partijen stellen zich daardoor nog linkser/antiliberaler op, omdat ze anders nog meer stemmen dreigen te verliezen aan de extremen. Het is - een beetje kort door de bocht - een van de redenen dat hervormingen zelden van de grond komen in Frankrijk.
Het is moeilijk de Franse politieke partijen te vergelijken met de Nederlandse. Christen-democraten zijn in Frankrijk in strijd met de Grondwet, liberalen vormen een minuscule stroming binnen de UMP en een Parti des Animaux heb ik nog niet zien opduiken. Wel een partij van chasseurs overigens: jagers, die het niet eens zo slecht deed bij de verkiezing van 2002. Misschien een aardig idee voor de Frans-Nederlandse samenwerkingsraad om eens een uitwisseling te organiseren.
Ook links is het lastig Franse en Nederlandse partijen te vergelijken. PvdA en de Parti Socialiste mogen verenigd zijn in de PES, de Partij van Europese socialisten, ideologisch liggen ze vrij ver uit elkaar. De Franse socialisten gruwen van het sociaal-liberalisme van Wouter Bos. Het idee dat een voormalig topman van Shell een linkse volkspartij kan leiden, zal bij menig militant socialiste tot hevig fronzende wenkbrauwen leiden. Bos schijnt overigens wel 'fan' te zijn van Ségolène Royal, las ik in de katholieke krant La Croix.
De SP is ook niet één op één te vergelijken met Franse partijen als de PCF, de eerdergenoemde revolutionaire liga of Lutte Ouvrière: de Arbeidersstrijd. Toch vertoont de SP talrijke gelijkenissen met Frans extreem-links: de weerstand tegen Europa en de goedkope werknemers uit het oosten, tegen marktwerking. Provincialisme en geen kosmopolitisme.
Bon, waar ik heen wilde en met enige omzwervingen min of meer beland ben (mag allemaal op een weblog): Nederlandse kiezers stemmen nu even massaal op een - in mijn ogen - utopische partij als Franse. En dat vind ik jammer.