Bronwater inslaan na uraniumlek in Provence

Na een tijdje niet op repo te zijn geweest, trek ik dezer dagen weer eens ouderwets als razende reporter door de Provence. Onderstaand verhaal was aanvankelijk niet gepland, maar als journalist volg je uiteraard de actualiteit. Die bracht me enkele uren geleden naar Bollène, waar eerder deze week uranium weglekte uit een kerncentrale. Ik maakte deze reportage.

Franse kerncentrale in Saint-Laurent des Eaux. Foto: nitot

Vis- en zwemverbod na uraniumlek
BOLLÈNE (GPD) _ De telefoon op het stadhuis van het Zuid-Franse stadje Bollène houdt niet op te rinkelen. ,,Nee mevrouw, in uw buurt bestaat geen enkel stralingsgevaar. U kunt het kraanwater gewoon drinken”, zegt de receptioniste, met een gedetailleerde stadskaart op haar bureau.
In het plaatsje met 14.000 inwoners, nabij Avignon, is veel ophef ontstaan nadat dinsdag bekend werd dat 18.000 liter uraniumhoudende vloeistof is weggelekt uit de plaatselijke kerncentrale. Een vis- en zwemverbod in een viertal meertjes en twee rivieren geldt tot nader order. Ook mogen boeren in de nabije omgeving geen gewassen meer verbouwen of verkopen en mensen met eigen watervoorziening (zoals een put) mogen die tijdelijk niet gebruiken.
Ondanks geruststellende woorden van de gemeente, slaan inwoners van het plaatsje sinds een paar dagen massaal bronwater en proviand in. ,,Ze kunnen ons wel meer vertellen”, zegt Charef Ben-Brahim, een oudere man die met twee leeftijdsgenoten toekijkt bij het jeu de boules. ,,Ik heb water ingeslagen. Bij de supermarkt was het gisteren al bijna op. En ik heb ook extra levensmiddelen gekocht. Het liefst zou ik zien dat Frankrijk stopt met kerncentrales.”
Hij weet echter dat dat zeer onwaarschijnlijk is. President Nicolas Sarkozy kondigde vorige week juist de bouw van een tweede EPR-centrale aan, een extra krachtige centrale die ongeveer vier miljard euro kost. Pikant detail is dat er een goede kans bestaat dat de nieuwe centrale nabij Bollène gebouwd gaat worden.
Frankrijk haalt 80 procent van zijn elektriciteit uit kernenergie en is daarmee wereldrecordhouder. Sceptici vermoeden dat de Franse autoriteiten nucleaire incidenten bewust proberen te bagatelliseren om te voorkomen dat de bevolking tegen kerncentrales in opstand komt.
Dat gebeurde bijvoorbeeld bij de kernramp in 1986 in Tsjernobyl, toen een grote wolk met radioactief materiaal over Europa dreef. Vreemd genoeg hield de wolk – volgens de Franse autoriteiten – stil bij de Franse grens. Inmiddels is er brede overeenstemming dat de wolk ook Oost-Frankrijk bereikte en minstens tientallen gevallen van kanker heeft veroorzaakt.
Wethouder André-Yves Beck van Bollène weet niet of de landelijke autoriteiten bij het huidige incident het achterste van hun tong laten zien. ,,Het is in ieder geval opmerkelijk dat onze gemeente pas op dinsdagmiddag, 14 uur nadat het gebeurde, is ingelicht”, zegt hij. ,,Het eerste wat we te horen kregen, was: ‘Houd het stil’. Hoe moeten wij dan onze inwoners alarmeren?”
Het bestuur van Bollène, met aan het hoofd burgemeester Marie-Claude Bompard, een nationaliste die lange tijd lid was van het Front National, beklaagt zich dat het bij dat ene telefoontje bleef. Beck: ,,Er is ons geen enkele hulp aangeboden van hogerhand, terwijl dit incident ons veel geld gaat kosten. Toeristen zijn ongerust, wat ons imago schaadt.”
Visser Robert Rieux Arnaud is net op het gemeentehuis voor een onderhoud. ,,Ik was even erg boos. Niet omdat we niet meer mogen vissen, maar vanwege de zeer geringe informatievoorziening voor de bevolking. Ik denk dat de risico’s wel meevallen. Want laten we eerlijk zijn: die mensen die op de kerncentrale werken, willen zelf ook niet dood.”