Bruut uit slaap verstoord door Rotterdams voetbalgeweld

Ik wilde deze nacht gebruiken om eens goed bij te slapen. Tegen alle gebruiken was het al voor tien uur 's avonds pikdonker in mijn appertement. Totdat de telefoon ging. Aan het nummer zag ik dat het de GPD-redactie in Den Haag was. Verward vroeg ik me af of het al ochtend was, maar zo voelde het niet.
Het bleek ook niet zo te zijn. Het was de chef buitenland met de mededeling dat supporters van Feyenoord zich dermate misdroegen tegen een provincieclubje in Oost-Frankrijk (AS Nancy), dat de ordebewakers zich gedwongen zagen te reageren met traangas. (sinds dit voorjaar weet ik niet alleen hoe dat voelt, maar ook wat je ertegen kunt doen). De wedstrijd lag stil, het publiek was naar huis en een aantal spelers kon nauwelijks nog doorvoetballen.
Of ik even snel een stukje kon maken met enkele eerste reacties uit de Franse media. Nog slaapdronken heb ik toen maar ja gezegd. Na de onderbreking is de wedstrijd overigens nog uitgespeeld, maar veranderde er niets meer in de stand: 3-0 voor de Fransen. En nu ben ik niet echt moe meer...

Van harte gefeliciteerd, Jacques Chirac

President Jacques Chirac is vandaag jarig. Hij wordt 74 jaar en is in de Letse hoofdstad Riga, voor een topontmoeting van de Navo. De laatste jaren probeert hij zijn verjaardag altijd zo anoniem mogelijk te vieren. Hij heeft een verdere politieke carrière nog steeds niet uitgesloten en wil niet dat zijn hoge leeftijd benadrukt wordt. Die zou kiezers af kunnen schrikken. In het onwaarschijnlijke geval dat Chirac volgend jaar nog een keer gekozen wordt, regeert hij tot zijn 79ste.
Ook kwaaltjes moeten zoveel mogelijk verhuld blijven. Zo onthulde de onhandige (of wellicht uitgekookte) minister van Milieu Roselyne Bachelot vier jaar geleden dat de president problemen met zijn gehoor heeft. Volgens L'Express bevestigde het Elysée uiteindelijk dat Chirac een gehoorapparaat in het linkeroor draagt. Verder lag hij in 2004 een weekje in het ziekenhuis na een 'klein ongelukje in het vaatstelsel'.

Zwartboek in Frankrijk

De film Zwartboek van Paul Verhoeven gaat morgen in Frankrijk in première, onder de Engelse naam Black Book. Gisteren en vandaag zijn her en der in het land voorpremières. Ik zag al enkele malen een trailer tijdens andere bioscoopbezoeken: erg leuk je eigen taal te horen tussen alle Fransen.
Paul Verhoeven is - net als vrijwel overal - populair in Frankrijk. Zelfs een film als Starship Troopers, die elders minder goed is ontvangen, kreeg in Frankrijk veel bijval. De Fransen zagen de dubbele laag in de film wel, waar andere volken die niet zagen, luidde de verklaring. (Zelf heb ik de film niet gezien, dus dat oordeelt lastig)
Twee jaar geleden organiseerde de cinemathèque française een volledig retrospectief: gedurende een maand toonde de cinematheek al zijn films in een zaal aan de Boulevard Bonne Nouvelle. Bij de opening van dit evenement was Paul Verhoeven zelf aanwezig. Die vond plaats in de fraaie zaal van de Cinémathèque in Trocadéro.
Toen Rutger Hauer met Monique van de Ven op de fiets over de trambaan door Amsterdam fietste (met dat fantastische deuntje), beleefde ik een van mijn ergste heimweemomenten tijdens de vier jaar die ik in Parijs woonde.
Le Monde noemt de film vandaag 'een van de beste, zoniet de beste film van de duivelse Bataaf'.

Update (29-11-2006, 10:58): het Franse publiek in UGC Les Halles applaudisseerde gisteren voor de film, hetgeen hoogst ongebruikelijk is wanneer er niemand van de crew aanwezig is. Ook ik was erg onder de indruk en ben het niet eens met de doorgaanse negatieve recensies die ik in de Nederlandse kranten las.

Nieuwe toren La Défense

Deze hoge toren is vanaf 2012 te bewonderen in kantorencomplex La Défense, net buiten Parijs. De Amerikaanse architect Thom Mayne won het architectenconcours. Lees mijn verhaal onder meer in BN/De Stem. Klik voor vergroting.

Starbucks in Parijs

Parijs ondergaat een ware starbuckisation de afgelopen jaren. Sinds 2004 opende de Amerikaanse koffieketen Starbucks 27 winkeltjes in en rond Parijs. Een jaartje geleden zag ik al eens een reportagetje op een Frans journaal, waarin vooral de traditionale caféhouders zich not amused toonden met deze ontwikkeling. 'Alsof je niet op iedere hoek van de straat lekkere koffie kan krijgen,' zei een ondervraagde verontwaardigd. Bewust of onbewust speelt natuurlijk ook het anti-Amerikanisme mee, dat bij veel Fransen lijkt te zijn aangeboren. Morgen een verhaaltje over Starbucks in Frankrijk in de regionale kranten.
Hier trouwens een petitie om Starbucks ook naar Nederland te krijgen. Hoewel de koffiebranderij voor Europa, het Midden-Oosten en Afrika in Amsterdam staat, is de smeekbede tot nog toe vergeefs.

Verkiezingen, gezien vanuit Parijs

Dankzij de gastvrijheid van een vriendelijke diplomaat van de Nederlandse ambassade met schotelantenne heb ik gisteren weer ouderwets de verkiezingsavond kunnen zien. Met onmogelijke formatievormingen zal ik niemand vermoeien, daar zult u zich de komende dagen, weken en maanden al genoeg doorheen moeten worstelen.
Het viel me op dat we zulke leuke en aardige politici hebben, als je Geert 'demoniseer mij' Wilders en de misplaatst arrogante premier niet meetelt. Leuke jonge mensen, die elkaar maar blijven feliciteren. Ik vond het mooie televisie. Wat een verschil met de Franse dinosauriërs, van wie de meesten de laatste dertig jaar de beeldbuis gemonopoliseerd hebben. Let wel: het slotdebat is het enige debat dat ik gezien heb. Ik heb gehoord dat vrijwel iedereen in Nederland de lijsttrekkers helemaal zat is.
Wat mij slecht uitkomt in Frankrijk, is de sterke groei van de Socialistische Partij. Afgezien van het feit dat ik hun programma weinig hoopgevend vind voor de toekomst van Nederland, waar ik ooit weer hoop terug te keren, stoort het mij dat ook Nederland nu zijn eigen invloedrijke extreem-links heeft. Ik leg het uit.
Tijdens politieke discussies met Fransen, verbaas ik me graag over het bizarre stemgedrag van veel mensen (over 15 procent Le Pen heb ik hier even niet). 'Tijdens de eerste ronde van de presidentsverkiezing in 2002 heeft een op de zes Fransen op de communisten gestemd of nog linkser, op een van de drie trotskistische partijtjes', zeg ik dan, vol onbegrip. 'Tot voor kort streefde de Ligue Communiste Révolutionnaire (5 procent van de stemmen) zonder blikken of blozen de proletarische revolutie na', voeg ik er soms aan toe. Een paar keer bleek dat ik in gesprek was met een kiezer van die partij.
De partijen mogen dan door het kiessysteem wel buiten de Assemblée Nationale blijven, toch merk je hun invloed. De gevestigde linkse partijen stellen zich daardoor nog linkser/antiliberaler op, omdat ze anders nog meer stemmen dreigen te verliezen aan de extremen. Het is - een beetje kort door de bocht - een van de redenen dat hervormingen zelden van de grond komen in Frankrijk.
Het is moeilijk de Franse politieke partijen te vergelijken met de Nederlandse. Christen-democraten zijn in Frankrijk in strijd met de Grondwet, liberalen vormen een minuscule stroming binnen de UMP en een Parti des Animaux heb ik nog niet zien opduiken. Wel een partij van chasseurs overigens: jagers, die het niet eens zo slecht deed bij de verkiezing van 2002. Misschien een aardig idee voor de Frans-Nederlandse samenwerkingsraad om eens een uitwisseling te organiseren.
Ook links is het lastig Franse en Nederlandse partijen te vergelijken. PvdA en de Parti Socialiste mogen verenigd zijn in de PES, de Partij van Europese socialisten, ideologisch liggen ze vrij ver uit elkaar. De Franse socialisten gruwen van het sociaal-liberalisme van Wouter Bos. Het idee dat een voormalig topman van Shell een linkse volkspartij kan leiden, zal bij menig militant socialiste tot hevig fronzende wenkbrauwen leiden. Bos schijnt overigens wel 'fan' te zijn van Ségolène Royal, las ik in de katholieke krant La Croix.
De SP is ook niet één op één te vergelijken met Franse partijen als de PCF, de eerdergenoemde revolutionaire liga of Lutte Ouvrière: de Arbeidersstrijd. Toch vertoont de SP talrijke gelijkenissen met Frans extreem-links: de weerstand tegen Europa en de goedkope werknemers uit het oosten, tegen marktwerking. Provincialisme en geen kosmopolitisme.
Bon, waar ik heen wilde en met enige omzwervingen min of meer beland ben (mag allemaal op een weblog): Nederlandse kiezers stemmen nu even massaal op een - in mijn ogen - utopische partij als Franse. En dat vind ik jammer.

Kaalgeschoren wegens Frans vriendje

Lees mijn bericht over een moslimmeisje van Tunesische afkomst in Lyon dat door haar vader en broer is kaalgeschoren wegens een autochtoon vriendje onder meer in De Stentor en in PZC.

Francofonietop in Boekarest (2)

Deze week staat mijn reportage uit Roemenië over de top van de Franstalige landen (Francofonie) in Elsevier. Hier een kader bij dat verhaal over de Franse taal in Nederland. En hier een eerder bericht over de topontmoeting.

'Spreekt u Frrrrrans?' hing eind september overal in de straten van Boekarest.
Nee, was het antwoord van 90 procent van de bevolking.

De Francofonietop vond plaats in het voormalige huis van het volk van dictator Nicolae Ceausescu,
het op het Pentagon na grootste gebouw ter wereld, dat tegenwoordig dienst doet als parlement.

Dichter bij Jacques Chirac dan de vorige keer. Hier tijdens afsluitende personcferentie, links met secretaris-generaal van de Internationale Organisatie van de Francofonie, de Senegalees Abdou Diouf, en rechts met Cristian Speda, de Roemeense staatssecretaris van Buitenlandse Zaken en Francofonie. Diouf zou ik interviewen, maar op het laatste moment kreeg ik te horen dat het niet door kon gaan, waarover ik redelijk pissig was en Speda heb ik wel kort gesproken voor het verhaal. Alle foto's: Olivier van Beemen

Pakkende naam voor antiliberalen

Veel linkse kiezers in Frankrijk vinden de socialistische presidentskandidate voor volgend jaar, Ségolène Royal, te rechts. De leiders van extreem-links willen gezamenlijk een echte linkse tegenkandidaat en hebben zich verenigd. De pakkende naam van dit collectief wil ik jullie niet onthouden. Het gaat om het

Collectif d’initiative national pour un rassemblement antilibéral de gauche

ofwel: het Nationaal collectief ter initiatief van een antiliberaal samenwerkingsverband van links

Bekt in ieder geval lekker.

Ségolène Royal presidentskandidate

Lees mijn verhaal over de overwinning van de linkse presidentskandidate Ségolène Royal onder meer in De Stentor.

Beaujolais primeur voor Ségolène Royal

Het is nu zo goed als zeker: Ségolène Royal (foto) is de kandidaat voor de Parti Socialiste tijdens de presidentsverkiezing van volgend jaar. In een voorlopige uitslag haalde ze 60 procent, tegen 20 procent voor haar tegenstrevers Strauss-Kahn en Fabius.
Zij heeft de taak in april en mei het debacle van Lionel Jospin in 2002 te doen vergeten. Daarvoor moet ze de eerste ronde door zien te komen, waarna ze de waarschijnlijke rechtse tegenkandidaat Nicolas Sarkozy moet verslaan. Hoewel ik geen uitgesproken voorkeur had voor een kandidaat (nou ja, net als vrijwel iedereen was ik in ieder geval tegen Laurent Fabius), heb ik deze memorabele avond beklonken met een paar glazen beaujolais nouveau (Fransen zeggen geen primeur), net als haar aanhang.

Eerste prognoses: Ségolène ROYAL

Ça y est. De stemlokalen zijn een uurtje geleden gesloten en het tellen is in volle gang. Ségolène Royal lijkt op grond van de eerste resultaten de absolute meerderheid te behalen, waardoor de tweede ronde volgende week vervalt. Dominique Strauss-Kahn zit in de meeste districten rond een derde van de stemmen en Laurent Fabius op een paar procent. Ongeveer 80 procent van de 218.771 leden zou gestemd hebben in de lokalen die tussen 16.00 en 22.00 geopend waren.
Een eerste voorlopige uitslag wordt rond 1 uur verwacht, terwijl de definitieve uitslag tussen vier en vijf op het programma staat. Helaas te laat om morgenochtend al een stukje in de kranten te hebben. Dat komt goed in de middagkranten en op zaterdag.

Volg de ontwikkelingen rechtstreeks op de site van de gratis krant 20 minutes of op die van Le Monde.

Rookverbod Frankrijk definitief

Hoera, Frankrijk heeft weer een stap gezet richting beschaving. Vandaag publiceerde de staatskrant het decreet dat roken verbiedt in alle openbare ruimten. Nog een jaartje geduld en cafés en restaurants in het hele land zijn rookvrij.
Dat is hard nodig, want deze plekken zijn vele malen rokeriger dan in Nederland (hoewel ik daar een verbod ook van harte zou toejuichen). Vooral Franse jongeren roken aanzienlijk meer dan hun Nederlandse leeftijdsgenoten. Het is me overkomen dat ik - samen met een rookster - met pijn in ogen en stembanden voortijdig een café verliet, omdat de situatie echt onhoudbaar werd.
Gelukkig heeft de regering niet geluisterd naar het protest van de - in mijn ogen - weinig sympathieke tabaksverkopers (buralistes). Zij hebben het staatsmonopolie op rookwarenverkoop. Zij zijn met zo'n 30.000 en operen vanuit - hoe toepasselijk - tabacs, die zich vaak in een café bevinden.
Hun invloed moet je niet onderschatten. Met harde demonstraties tegen de prijsverhogingen van sigaretten in 2003 zouden ze bij hebben gedragen aan het verlies van de regeringspartij UMP tijdens de regionale verkiezingen in 2004.
Vorige week gingen ze weer de straat op en ben ik gaan kijken naar een demonstratie van dit volk. Gelukkig waren ze hooguit met een honderdtal, verzameld op een klein pleintje niet ver van de Eiffeltoren. Het verkeer hoefde er niet eens voor om te rijden.
Het is begrijpelijk dat mensen zich zorgen maken over hun inkomsten, maar de argumenten waarmee de buralistes op de proppen komen, zijn ronduit lachwekkend. 'In het land van de mensenrechten kunnen we nu ook al niet meer roken. Al onze vrijheden worden ons afgenomen,' zei een van de actievoerders op het podium.
En de gezondheid dan? En het 'recht' voor niet-rokers op een aangenaam verblijf in een café of restaurant?, vroeg ik aan een tabaksverkoper. 'Ja, dat begrijpen we wel, maar de cijfers over vijfduizend dode meerokers per jaar kloppen niet. Wij vinden dat ieder café de mogelijkheid moet hebben zelf te beslissen of het voor rokers wordt of niet rokers.' Op mijn argument dat een uitbater nu al de keuze heeft zijn zaak rookvrij te maken, maar dat niemand dat doet, had hij geen antwoord.
De regering geeft overigens compensaties voor de gedorven inkomsten. Bovendien hangt het verbod al zo lang in de lucht, dat de tabaksverkopers best een poging hadden kunnen doen erop te anticiperen. Nu vinden ze dat de tijd die ze krijgen om zich aan te passen veel te kort is.
Volgens Le Monde is 70 à 80 procent van de bevolking voorstander van het verbod.

Cadeautjes voor journalisten

Meestal willen geïnterviewden dat je zo positief mogelijk over ze schrijft, vooral als ze een bedrijf, een sector of een andere instelling vertegenwoordigen. Een manier om de journalist een handje te helpen bij zijn positieve beeldvorming is een cadeautje.
Vorige week overkwam het me twee keer. Dinsdag was ik in het departement Gers voor een verhaal over foie gras: ganzen- of (in de meeste gevallen) eendenlever. Op de ethische aspecten van dit product kom ik later nog eens terug. Het gaat nu om de gift van de woordvoerder van de vereniging voor foie-grasboeren: een grote pot ganzenlever, die normaalgesproken 38 euro kost en die drie vrienden en mij dit weekend heerlijk gesmaakt heeft.
Een dag later was het opnieuw raak. Een woordvoerster van vliegtuigbouwer in problemen Airbus had op mijn aanvraag een rondleiding georganiseerd door een aantal van de Airbusgebouwen in Blagnac (bij Toulouse). Ik mocht onder meer een kijkje nemen in de assemblagehal (afmetingen: 490 x 250 x 46 meter) van het megavliegtuig A380, tegelijkertijd het pronkstuk en het zorgenkindje (wegens meerdere opleveringsvertragingen) van Airbus.
Hier was het presentje een fraaie aktetas, die mij - heel slim natuurlijk - werd aangeboden als omhulsel bij het persdossier. Eigenlijk was het dus niets meer dan een tasje dat het dossier makkelijker transporteerbaar maakte. De tas was overigens zeer welkom, aangezien mijn alumnitas (afstudeergeschenk) van de Universiteit van Amsterdam redelijk uit elkaar begint te vallen.
Beide cadeaus nam ik zonder blikken of blozen aan. Het is onbeleefd een cadeau te weigeren, niet waar? Later begon ik toch iets te twijfelen. (Wel zo makkelijk, als je ze toch niet meer terug kunt geven) Bij Elsevier blijkt een ongeschreven regel te bestaan dat je geschenken tot honderd euro mag accepteren. Wat dat betreft zit ik in ieder geval met de foie gras goed en ook de aktetas, hoewel een fraai exemplaar, zal niet meer dan honderd euro gekost hebben.

Invloed op mijn verhalen hebben de cadeaus in principe niet. De tas - en het heerlijke eten in het speciale bedrijfsrestaurant voor potentiële klanten, pers en hoogwaardigheidsbekleders - weerhielden me er niet van een vakbondsdame de ruimte te geven haar minder optimistische visie op de problematiek te geven en dus een evenwichtig verhaal te schrijven. In het geval van de foie gras zal ik ook schrijven wat ik wil. Toch is het moeilijk te ontkennen dat een dergelijk geschenk je onbewust altijd een positiever beeld zal geven van een instelling of een bedrijf en je onafhankelijkheid dus enigszins aantast.

Wat vinden jullie? Laten journalisten, die altijd als eerste klaar staan om anderen op hun 'schandalige' gedrag te wijzen, zich te gemakkelijk paaien?

Eerder beroepsethisch bericht
3 maart 2006: Betalen voor informatie

Filmpje Ségolène Royal off the record

Gaat dit filmpje Ségolène Royal de kandidatuur voor het presidentschap kosten? Na zes debatten met medekandidaten Laurent Fabius en Dominique Strauss-Kahn (DSK) staat ze nog steeds royaal (briljant...) aan de leiding in de peilingen. Op internet is echter een filmpje opgedoken over een bijeenkomst waar ze min of meer off the record zegt dat ze vindt dat leraren in de onderbouw van het voortgezet onderwijs voortaan 35 uur op school moeten doorbrengen in plaats van 17. Ze vindt het onacceptabel dat leraren wel tijd hebben om betaald bijles te geven via 'beursgenoteerde' en dure huiswerkhulporganisaties als Acadomia, maar niet om kinderen van armere ouders gratis bij te staan.
Ze heeft dat nog niet in de openaarheid gebracht, zegt ze in het filmpje, omdat ze zich niet de woede van de vakbonden op de hals wil halen. Dat zou nu alsnog kunnen gebeuren. Bovendien is haar partij, de Parti Socialiste, traditioneel sterk bij de leraren, dus ze riskeert een groot stemmenverlies.

Lees mijn verslag van het laatste debat tussen de drie socialisten in Toulouse in onder meer Het Parool.

Toulouse Toulouse

Foto Olivier van Beemen

Deze week zit ik grotendeels in Toulouse en omstreken, voor een drietal reportages. Wegens drukke programma's en beperkte internettoegang is het helaas lastig mijn weblog geregeld te vernieuwen. Dat verandert binnenkort weer.

27-1-2006 Toulouse: Zebda

Verjaardagslogo van EU

Het logo waarmee de Europese Unie volgend jaar haar vijftigjarig bestaan wil vieren, ontworpen door de Pool Szymon Skrzypczak, slaat de plank volledig mis, vindt de Franse filosofe Barabara Cassin in haar bijdrage Joyeux Birthday UE in Le Monde. Ze hoopt dat het niet te laat is het nog te veranderen.
Ze vindt het onacceptabel dat het meertalige Europa kiest voor een Engels logo, waarbij de umlaut en de accent aigu overkomen als veroorzakers van spelfouten in de standaardtaal. Het logo doet haar denken aan dat van Google. Het past veel beter bij een bedrijf dat, voorzien van registered trademark, since 1957 opereert, dan bij een verbond tussen samenwerkende landen. Ik ben het eigenlijk wel met haar eens.

EcoComparateur

Frankrijk loopt zelden voorop met milieumaatregelen en -bewustzijn. Zo ben ik genoodzaakt mijn papier gewoon bij de rest van het afval te dumpen, wat de meeste bewoners in mijn pand ook doen met hun flessen. De flessenbak is een behoorlijk eindje lopen en een papierbak is er simpelweg niet. Een ander voorbeeld is dat groene partijen hier nooit echt goed van de grond zijn gekomen, al is dat ook te wijten aan de extreme verdeeldheid binnen die beweging.

Des te opvallender is de nieuwe milieuvriendelijke zoekmachine van de site van de Franse spoorwegen SNCF, de EcoComparateur. Op trajecten tussen grote Franse steden en tussen Frankrijk en het nabije buitenland, waaronder vrijwel alle grote steden in Nederland, berekent de EcoVergelijker in één klik de CO2-uitstoot van een reis per auto, trein of vliegtuig. Ook prijs en reistijd worden vergeleken. De spoorwegen hopen uiteraard dat meer reizigers het milieuvriendelijkste vervoermiddel kiezen, de trein, die tentallen malen minder vervuilt dan de vaak goedkopere of snellere concurrenten. Lees mijn bericht erover in onder meer de Provinciale Zeeuwse Courant.

De banlieue een jaar later

Op vakantie in de VS las ik in een aantal Amerikaanse kranten hoe verslaggevers - bijna tevreden - vaststelden dat er een jaar na de onlusten in de Franse voorsteden bijna niets veranderd is en hoe de overheid de arme buurten nu alweer vergeten is. Dat is ietwat kort door de bocht. De regering doet wel degelijk haar best de situatie te verbeteren, maar honderden verpauperde getto's veranderen nu eenmaal niet in een jaar in woonparadijsjes. Ik schreef er gisteren dit verhaal over.